اثر تقابل و تسالم در روابط سیاسی بر اساس آیات و روایات بر خط‌مشی توزیع مجدد

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

رئیس دانشکده علوم انسانی

چکیده

روابط سیاسی نیک و بد بین کشورها بر اجرای خط‌مشی‌های کشوری و بین‌المللی تأثیر مثبت و منفی فراوان می‌گذارد که از حیطه قدرت سازمان مجری خط‌مشی خارج است و تحت کنترل آن نیست. از دیدگاه اسلامی نیز روابط سیاسی و دیپلماسی امر مهم، حیاتی و مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌ها است. این‌که اصل بر جهاد باشد یا صلح یا دعوت، هرکدام در اجرای خط‌مشی توزیع مجدد اثر خاص دارد. اگرچه دیپلماسی اسلامی بر اساس وحی، قواعدی را حاکم بر روابط مسلمانان و کفار می‌داند؛ ولی بین دانشمندان اختلاف است که اصل در اسلام بر جهاد است یا صلح یا دعوت. برخی طرفدار اصل جهاد هستند که طبق این نظریه اصل رابطه مسلمانان با غیرمسلمانان بر اساس جنگ است و صلح عارضه‌ای بیش نیست. در مقابل، دیدگاه تقدم صلح بر جنگ است که می‌گویند آیات مطلق با آیات مقید تقیید می‌خورند. برخی اصالت دعوت را مطرح کرده‌اند که در سیره و سنت پیامبر اکرم (ص) چه در دوره مکی و چه در مدینه، به‌صورت پنهانی، آشکار و گسترده دعوت قبایل جزیرة‌العرب و دعوت سران و زمامداران کشورهای مجاور وجود داشته است.
این تحقیق با روش تحلیل تم انجام شده است و به نتایج زیر دست یافته است: تأکید برداشتن روابط نیک سیاسی، حیاتی بودن آن در دیدگاه اسلامی، مطرح بودن سه دیدگاه متمایز: دیدگاه اصالت جهاد، اصالت صلح و اصالت دعوت.